Themadag 2018 Dordrechts Museum

Impressie van de Themamiddag “Identiteit……crisis?!”

Op 20 oktober 2018 vond de tweede themadag plaats in het Dordrechts Museum. Het onderwerp was een uitvloeisel van dat van vorig jaar.

De opkomst voor deze tweede bijeenkomst was uitermate goed te noemen, van 26 vriendenverenigingen waren er 50 personen aanwezig. Onderstaande vriendenverenigingen waren vertegenwoordigd:

  • Genootschap voor het Nationaal Archief, Den Haag
  • Vrienden Stoommachinemuseum, Medemblik
  • Vrienden Noord Brabantsmuseum, ’s Hertogenbosch
  • Vrienden Musea Zutphen
  • Vrienden Museum Van Bommel Van Dam, Venlo
  • Vrienden Dordrechts Museum
  • Vrienden Twentse Welle, Enschede
  • Museumvrienden Gouda
  • Vrienden Onderwijsmuseum, Rotterdam
  • Vrienden Elisabeth Weeshuis, Culemborg
  • Vrienden Museum Veere
  • Vrienden Museum Helmond
  • Vrienden Zeeuws Museum, Middelburg
  • Vrienden Markiezenhof, Bergen op Zoom
  • Vrienden Wester Amstel, Amstelveen
  • Vrienden Kasteel Amerongen
  • Vrienden Museum het Domein, Sittard
  • Vrienden Leder- en Schoenenmuseum, Waalwijk
  • Vrienden Museon en Omniversum, Den Haag
  • Vrienden Zilvermuseum, Schoonhoven
  • Vrienden Stadsmuseum Woerden
  • Vrienden Gouverneurshuis, Heusden
  • Vrienden Museum Slot Zuylen, Oud Zuilen
  • Vrienden Cuypershuis, Roermond
  • Vrienden Stedelijk Museum, Breda
  • Vrienden Bronbeek, Arnhem

Na het welkomstwoord van de voorzitter, Anton Aelberts, hield de voorzitter van de Vrienden Dordrechts Museum, Jasper Meijer, een inleiding over het doen het laten van de Vriendenvereniging.

Inleiding Jasper Meijer, voorzitter Vrienden Dordrechts Museum

De Vriendenvereniging vindt zijn oorsprong in 1842. De vereniging bestaat 176 jaar. Momenteel hebben ze 1100 leden. De vereniging voelt zich eigenaar van de collectie en het museum. Het museum is gevestigd in het voormalige krankzinnigengesticht. Het Dordrechts Museum bestaat uit 3 musea, te weten: het Dordrechts Museum, Huis van Gijn en Hof van Holland.

De vereniging organiseert maandelijkse activiteiten. Het bestuur bestaat uit 6 personen.

Het bestuur van het museum bestaat uit ambtenaren van de gemeente. De toekomst voor het museum ziet er momenteel goed uit. 50% van de collectie is eigendom van vriendenvereniging, 50% is eigendom van de gemeente. Het management bepaald de tentoonstellingen behalve v.w.b. de Arie Schefferzaal.

Vanaf 2004 wordt in de even jaren een kunstwerk aangekocht van jonge kunstenaars, in de oneven jaren wordt een kunstprijs uitgereikt aan een kunstenaar jonger dan 35 jaar.

Er is ook een stichting Bedrijfsvrienden maar die heeft een eigen bestuur.

De actieve leden zijn in meerderheid 60+. Er zijn ongeveer 300 actieve leden.

Presentatie Anne de Boer

Naar aanleiding van het onderwerp van vorig jaar, “Vrienden in het nauw”, legt Anne nu de focus op de identiteit van de Vrienden. Ze memoreert kort aan de presentatie van vorig jaar.

Wat speelt er momenteel dat de oorzaak is van het teruglopen van de vrienden:

  • Bezuinigingen
  • Crisis
  • Participatiemaatschappij
  • Concurrentie (o.a. in de vorm van particuliere sponsors die een interessante tegenprestatie krijgen)

Er zijn twee opties:

  • Musea richten een eigen systeem op
  • Er wordt nauwer samengewerkt met de bestaande Vrienden

Voordelen van nauwere samenwerking zijn:

  • Giften die groeien: groeipiramide
  • Loyaliteit: constanter ledenaantal
  • Relevantie in samenleving: subsidies
  • Vrijwilligers
  • Vrienden zijn Ambassadeurs
  • Mogelijke nalatenschap

Doelen vriendenverenigingen zijn:

  • Morele steun
  • Financiële steun
  • Ambassadeurs
  • Vrijwilligers
  • Klankbord
  • Schenkingen / giften
  • Promotie

Motieven om vriend te worden zijn o.a.:

  • Bewust van de noodzaak
  • Vragen aan vrienden
  • Kosten – baten
  • Reputatie (maatschappelijk)
  • Goed voelen
  • Waarden
  • Sociaal effect

Identiteit…..crisis?!

Momenteel wordt er meer ondernemerschap van de musea gevraagd. Directeuren verschijnen in talkshows. Er is zelfs een cultureel ecosysteem ontstaan.

Omslag in identiteit biedt veel kansen:

  • Waar sta je voor?
  • Welke doelgroep wil je aanspreken?
  • Statuten zijn vaak oud en/of achterhaald.
  • Aansluiten bij een gemeenschap biedt mogelijkheden.
  • Wat is je toegevoegde waarde?
  • Wie zijn je stakeholders?

Tafelgesprekken:
Geef in de tafelgesprekken antwoord op de vraag: Wat is je imago? Op tafel ligt als voorbeeld de Osgoodschaal. Die kan gebruikt worden om te bepalen waar je als vriendenclub nu voor staat.

Bespreek naar aanleiding van de uitkomsten wat je kunt doen om je imago te verbeteren of te veranderen

Uitkomst tafelgesprekken:
Wat als eerste blijkt is dat er grote verschillen zitten in de organisaties van de vriendenclubs. Er is geen eensluidende oplossing.

Wat heel belangrijk wordt geacht is dat het museum uitdraagt dat de vrienden heel belangrijk zijn.

Er worden budgettaire moeilijkheden geconstateerd v.w.b. de besteding van de gelden. Statutair zou moeten worden vastgelegd wat de bijdragen aan het museum zijn.

Een derde inschakelen bij problemen die niet van de vrienden zijn blijkt zinvol.

Om jongeren binnen te krijgen worden een aantal voorbeelden gegeven:

Het Zeeuws Museum heeft jongeren in dienst genomen die gevraagd kunnen worden om advies.

Het Markiezenhof heeft een jongerenprijs in het leven geroepen. Alle scholen zijn bezocht met de oproep ideeën in te sturen. 150 tot 200 ideeën zijn binnengekomen. Een deel daarvan wordt tentoongesteld, 25.

Er is een kleine geldprijs aan verbonden.

De combinatie tussen bestuur-conservator-vrienden loopt niet altijd goed. De verhoudingen zijn niet duidelijk. Er is geen blauwdruk voor. Je moet elkaar blijven overtuigen, imagobepaling.

De relatie vrienden-museum is gebaat bij een goede communicatie. Vastlegging van de gedragingen kan een uitkomst zijn.

Het opzetten van een studentenlidmaatschap wordt genoemd, evenals workshops voor jongeren van 9 tot 19 evenals het opzetten van een jongerenafdeling in samenwerking met kunstenaars.

De afstand tussen de vrienden en de bestuurder van het museum blijkt meermaals groot. Er is geen contact. Wel is er contact met andere non-profit organisaties.

Samenvattend lijkt de communicatie tussen het bestuur van de vrienden en het bestuur van het museum zeer belangrijk.

Voor een aantal vrienden lijkt de eigenheid verloren te gaan.

Als afsluiting van de middag werd een drankje gedronken in de foyer van het Dordrechts Museum. Het bestuur van de NFVM bedankt hierbij de Vrienden Dordrechts Museum, en met name Loes Arlman,  voor de uitnodiging en de uitstekende organisatie van de themabijeenkomst.