Impressie van de Algemene Ledenvergadering 2022

Hoewel de coronamaatregelen in het voorjaar van 2022 waren opgeheven vond het bestuur van de NFVM het nog te riskant om de Algemene Ledenvergadering te organiseren. Vandaar dat er weer uitgeweken is naar het najaar. En ook weer naar een maandag.

Deze keer waren we te gast in Amerongen, bij de Vrienden van Kasteel Amerongen. We verbleven deze keer op drie locaties, nl. de Andrieskerk voor de ALV, restaurant Buitenlust voor de lunch en ’s middags werden we rondgeleid in het Kasteel.

De opkomst was redelijk, 22 vriendenverenigingen werden vertegenwoordigd door 37  personen.

Welkom

We werden welkom geheten door de voorzitter van de Stichting Vriendenkring Kasteel Amerongen, de heer Hans Herremans. Hij gaf een korte inleiding over de Andrieskerk. Ook vertelde hij wat de Vriendenkring zoal doet. Naast het organiseren van bijeenkomsten en concerten worden er publicaties en projecten geïnitieerd. De vriendenkring telt 600 leden en 15 zgn. Athloners. Namens de vriendenkring mag iedere deelnemer van de ALV na de vergadering een boek meenemen over de (bewoners-)geschiedenis van het kasteel.

Na deze inleiding opende de voorzitter van de NFVM, Jan van Zomeren, de Algemene ledenvergadering. Deze duurde iets langer dan gepland. Niet alleen de toekomstplannen van de NFVM werden gepresenteerd en besproken; ook kwamen nog enkele onderwerpen aan de orde, waar leden de afgelopen tijd tegen aan zijn gelopen, zoals ANBI en BTW-plicht (of niet).

De Gerard Evers Onderscheiding werd niet uitgereikt. De jury heeft tijdens haar bijeenkomst in het voorjaar moeten constateren dat ze, door het kleine verschil in activiteiten van de kandidaten, het bestuur heeft moeten adviseren deze keer geen prijs toe te kennen. In haar advies gaf ze mee om aan de prijs een andere invulling en vorm te geven. Het bestuur heeft dat advies overgenomen. In het verslag van de ALV valt daar meer over te lezen.

Na de vergadering gaf de directeur van Kasteel Amerongen, de heer Herman Sietsma, een inleiding over het kasteel en haar bewoners.

Het Kasteel heeft een rijke familiegeschiedenis van 700 jaar. Het is o.a. drie eeuwen bewoond geweest door de familie Van Reede. In 1977 is het kasteel door de familie Van Aldenburg Bentinck, die er tot dan toe gewoond heeft, verkocht aan de Stichting Kasteel Amerongen. Daarna is het gerestaureerd. In het rampjaar 1672 is het kasteel vernietigd. Op de oude fundamenten is het huidige kasteel gebouwd. Momenteel is er in het kasteel een tentoonstelling over het rampjaar en de herbouw.
Het museum kan vertrouwen op 200-250 vrijwilligers: zij zijn niet alleen in het kasteel  werkzaam, maar ook inde tuinen.

Na de inleiding van de heer Sietsma vertrokken we naar restaurant Buitenlust voor de lunch. Hoewel we daar een half uur later waren stond alles klaar en hebben we genoten van een uitgebreide en heerlijke maaltijd,

Vervolgens werd een groepsfoto gemaakt voor het kasteel waarna we verdeeld werden over een paar groepen voor de rondleidingen. De ervaren rondleiders bezorgden ons een uitermate interessante middag.

Heel bijzonder is dat de inrichting van het kasteel origineel is. Alle meubels, schilderijen etc. zijn gebruikt door de bewoners van het kasteel. Ook heeft de Duitse keizer Wilhelm II er meer dan een jaar gelogeerd en er zijn abdicatie getekend. Als klap op de vuurpijl mochten we aan het eind van de rondleidingen nog het dodenmasker van Godard Van Reede, vrijheer van Amerongen en nog veel meer, aanschouwen.

De geschiedenis van het kasteel en zijn bewoners is zo veel omvattend, het is teveel om hier te benoemen. Op de website van Kasteel Amerongen is de hele historie te lezen en te zien.

Aan het eind van de middag werden we getrakteerd op een drankje en heerlijke hapjes in het onderhuis van het Kasteel.

Een zeer geslaagde dag, in een heel mooi dorp, in prachtige gebouwen met veel geschiedenis. Al met al zeer de moeite waard.

Het bestuur van de NFVM wil haar welgemeende dank uitspreken aan allen, zowel van de Andrieskerk als van het Kasteel Amerongen, die bijgedragen hebben aan de organisatie van deze bijzondere dag.

Impressie van de Algemene Ledenvergadering 2021

Op 30 augustus 2021 vond de Algemene Ledenvergadering plaats. Dankzij de uitnodiging van de Vrienden van het Westfries Museum in Hoorn, verbleven we deze dag op twee prachtige locaties, namelijk de Oosterkerk en het Westfries Museum zelf.
Het bestuur van de NFVM bedankt de Stichting Vrienden van het Westfries Museum voor hun hartelijke en goed georganiseerde ontvangst.

De opkomst was goed, 25 vriendenverenigingen werden vertegenwoordigd door 51  personen.

Welkom

De ontvangst vond plaats in de Oosterkerk. We werden welkom geheten door de voorzitter van Stichting Vrienden van het Westfries Museum, Henk Tameling.

Hij spreekt over de waarde van zijn Vriendenorganisatie voor museum en stad. De vereniging werkt nauw samen met het museum, en biedt echt een verdiepingsslag voor de leden. De stichting is een cultureel centrum, die een diepere culturele waarde toevoegt aan het museum. Dit doen zij op vier manieren:

1. Fondsenwerving
Door middel van goede contacten met donateurs en de directeur van het museum heeft de stichting de afgelopen zeven jaar meer dan een ton kunnen doneren aan het museum.

2. Kennisvermeerdering
De stichting organiseert lezingen die iets aan de tentoonstelling toevoegen. Daardoor halen ze ook een ander publiek in huis. De lezingen bieden verbreding in thematiek en context. Zo nodigen zij bijvoorbeeld jonge wetenschappers uit om iets over hun scriptie te vertellen, en is er een leesclub waar moderne historische romans worden besproken.

3. Communicatie
De stichting stuurt 3x per jaar een geprinte nieuwsbrief, en heeft daarnaast een digitale nieuwsbrief. De donateurs stellen ook het gedrukte exemplaar erg op prijs. Tijdens de coronaperiode zijn er verschillende online bijeenkomsten gehouden.

4. Verenigingsactiviteiten
De stichting biedt haar vrienden de primeur na het openen van tentoonstellingen. Donateurs en niet-donateurs (tegen betaling) mogen na opening komen kijken, waarbij er aandacht is voor de bijzondere werken van de tentoonstelling.

Door dit soort activiteiten is de stichting als een volksacademie. Zij bieden graag verbredende activiteiten om andere aspecten van een tentoonstelling te belichten en zo ook weer in contact te komen met nieuwe doelgroepen. Doelstelling is om mensen in aanraking te brengen met een uniek stukje cultureel erfgoed, en daarbij ook de belangstelling te wekken van mensen die normaal gesproken niet naar een museum gaan. Daarbij wordt de link gelegd naar de moderne tijd. De stichting beschikt over een enthousiast bestuur en heeft nauwe contacten met de al even enthousiaste directeur van het museum. Deze combinatie van vrijwilligers en professionals leidt in het geval van het Westfries Museum tot 1+1 = 3!

Na deze inspirerende introductie opende voorzitter Jan van Zomeren de Algemene Ledenvergadering. Daarin werd stilgestaan bij de afgelopen, lastige coronaperiode en de gevolgen ervan voor de wereld van musea en museumvrienden. Inmiddels zijn er inmiddels meer versoepelingen mogelijk en konden wij elkaar op deze mooie dag gelukkig weer fysiek ontmoeten.
De financiele stukken worden besproken en er komt een nieuwe samenstelling van de kascommissie.
Tijdens de bestuurlijke zaken krijgt Marianne Bakker de gelegenheid zich kort voor te stellen aan de aanwezigen. Hierna stemt de ALV in met haar benoeming als bestuurslid van de NFVM, en is het bestuur weer voltallig.

Vervolgens is er een uitgebreide bijdrage over de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR), verzorgd door Jan Seij. Hij gaat in op de gevolgen van deze wet, en de uitwerking ervan. Hoewel het bestuur van mening is dat de wet niet bijdraagt aan het behalen van het beoogde doel, is het wel een aanleiding om ervoor te zorgen dat een stichting of vereniging de zaken goed op orde heeft. Hiervoor geeft het bestuur een aantal handreikingen en uitgewerkte documenten. Een uitgebreid verslag van deze bijdrage en de presentatie zijn te vinden op de website.

Na deze presentatie is het tijd voor het kort stellen van vragen of het geven van opmerkingen, gevlgd door de rondvraag. De voorzitter sluit de vergadering, met de oproep aan verenigingen om zich op te geven als zij een volgende Algemene Ledenvergadering graag willen verwelkomen in hun museum.

Het woord is vervolgens aan de directeur van het Westfries Museum, Ad Geerdink, die uitgebreid verteld over de nieuwe plannen voor het museum en de verbouwing die eraan komt.

Hij is verheugd om ons te verwelkomen in het mooie Hoorn, en dan nog wel in het jubileumjaar van de stichting Vrienden. Dit is niet alleen een feestelijk, maar ook een bijzonder moment. Het museum staat aan de vooravond van een grote verbouwing. Het kan daarom zomaar eens de laatste keer zijn dat de aanwezigen het museum nog in de huidige opzet bezoeken.

Als de gemeenteraad groen licht geeft, staat een uitgebreide ingreep en verbouwing te wachten. Dit is deels geboren uit noodzaak, omdat het huidige pand te klein is geworden, te maken heeft met ernstige verzakkingen, en ook niet goed toegankelijk is bezoekers met een beperking. Gelukkig komt het naastgelegen pand vrij, en dat biedt de mogelijkheid tot grondige verandering. Het museum grijpt dit moment aan als kans om ook de hele museale presentatie te vernieuwen.

Daarbij spelen lastige discussies. Gaat een vernieuwing niet ten koste van de - soms al decennia- of eeuwenoude - ziel van een museum? Een ziel die vaak door de jaren heen is gevormd, in het geval van het Westfries Museum al 140 jaar. De directeur ziet zich als rentmeester van deze ziel en heeft zich ten doel gesteld het waarborgen van deze ziel als vertrekpunt te nemen bij de ingrijpende veranderingen die eraan zitten te komen.

Het Westfries museum is al sinds de oprichting in 1881 een cultuurhistorisch museum. Doel is om een beeld te geven van de cultuurhistorie van de regio. Vandaar ook het Westfries Museum, en niet bijvoorbeeld het Hoorns Museum. Aanvankelijk was het museum encyclopedisch van opzet, maar dat is begin deze eeuw losgelaten. Een museum moet kiezen waar het van is, want als je niets kiest ben je ook niet echt ergens van. Daarom is gekozen voor de focus op lokale en regionale geschiedenis, en dan met name de bloeiende periode van de 16e en 17e eeuw. Westfriesland was een grote speler op het wereldtoneel, dankzij de bloeiende handelsexpansie. Dit is ook in de stad terug te zien, bijvoorbeeld aan het standbeeld van Coen in Hoorn. Er is nog geen museum in Nederland dat specifiek deze bloeitijd als focuspunt heeft, en ook de huisvesting in het historische panden uit de 17e en 18e eeuw leent zich hiervoor. Een groot deel van de collectie sluit erbij aan. Vertrekpunt is de lokale, regionale geschiedenis, als voorbeeld voor nationale en internationale ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan Kaap Hoorn in Afrika. Er zijn hele mooie verbanden te leggen naar de internationale geschiedenis, vanuit een beschouwende rol.

Tegelijkertijd wordt de link gelegd naar de moderne tijd, en hedendaagse discussies. Hoe gaan we om met dit verleden? We voelen enerzijds trots, maar worden ons anderzijds steeds bewuster van de zwarte randen van onze geschiedenis. Aan de hand van hedendaagse kunst en design wordt hierop ingespeeld en komen actuele discussies en thema’s aan de orde. Met deze plannen hoopt de directeur het museum toekomstbestendig te maken, en de ziel van het museum een toekomst te geven. En daarbij uiteraard een bijdrage te leveren aan de stad. De steun en donaties van de vrienden zijn hierbij broodnodig.

Dit is een mooi bruggetje om het eerste deel van de dag af te sluiten, en over te gaan naar de gezellige en goed verzorgde lunch in de Oosterkerk. Aan verschillende ronde tafels kunnen de aanwezigen genieten van een kopje soep, broodjes en wat te drinken.

Hierna volgt een korte wandeling door het gezellige en zonnige Hoorn naar het Westfries Museum. Daar aangekomen, worden wij welkom geheten door een aantal vrijwilligers.
De aanwezigen kunnen zich verdelen in verschillende groepen die zullen worden rondgeleid door het museum, het centrum van de stad, of het havengebied.

Aan het eind van de middag hebben we nog genoten van een drankje en een hapje in het Kasteel. En daarna ging het huiswaarts.

Impressie van de Algemene Ledenvergadering en de uitreiking van de Gerard Evers Onderscheiding van de NFVM op 24 augustus 2020 in Museum Helmond

Dankzij de uitnodiging van de Vrienden van Museum Helmond verbleven we deze dag op twee bijzonder mooie locaties, namelijk de Kunsthal en Kasteel Helmond.

Het bestuur wil zijn bijzondere dank hiervoor uitspreken. De coronamaatregelen maakten de organisatie van deze dag door de Vrienden van Museum Helmond in samenwerking met de medewerkers van het museum een stuk moeilijker dan normaal.

De opkomst was goed, 16 vriendenverenigingen werden vertegenwoordigd door 38 personen. Daarnaast waren aanwezig de directeur en de voorzitter van de Museumvereniging, Mirjam Moll en Irene Asscher-Vonk en het erelid van de Federatie de heer A.N. Berkhoudt en zijn vrouw. Uiteraard was de jury van de Gerard Evers Onderscheiding ook present, juryvoorzitter Pim Witteveen en Dick de Cloe, Agnes Vugts was helaas verhinderd.

Welkom

We werden welkom geheten door de voorzitter van Vereniging Vrienden van Museum Helmond, Daniël Vlugt.

Museum Helmond bestaat uit twee afzonderlijke locaties, de Kunsthal en het Kasteel. De Vereniging Vrienden van Museum Helmond heeft 450 leden. Het doel van de vereniging is onder meer het bevorderen van de belangen van het museum, door daarvoor fondsen – met name gelden – te verwerven en te beheren en hiervoor op gezette tijden, in overleg met de museumdirectie, kunstaankopen voor het museum te doen. De lidmaatschapsgelden van de leden vormen een van de voornaamste bijdragen aan deze fondsen. Verder wil de vereniging de belangstelling voor kunst en cultuur in de regio Helmond bevorderen.

Vervolgens vertelde Ad Snels over de reis- en activiteitencommissie. Jaarlijks worden er diverse dagexcursies georganiseerd. Ook worden internationale excursies georganiseerd zoals naar Bulgarije. De belangstelling daarvoor is groot. In samenwerking met het filmhuis worden filmvoorstellingen incl. driegangendiner georganiseerd. Ook die worden goed bezocht. Maandelijks wordt de Nieuwsbrief verstuurd, tegenwoordig ook digitaal. De organisatie van dit alles en de Algemene Ledenvergadering zijn helaas in 2020, door de coronamaatregelen, vervallen.

Vervolgens opende de scheidend voorzitter Anton Aelberts de Algemene Ledenvergadering. In de vergadering werd afscheid genomen van Anton Aelberts (voorzitter) en Peter van Mierlo penningmeester). Peter kon helaas niet aanwezig zijn maar Anton sprak mooie woorden over de inzet van de penningmeester. Meer dan acht jaar hebben zij in het bestuur van de Federatie gezeten.

Als nieuw lid werd verwelkomd Ubbo Scholten van Aschat van de Vrienden van het Zilvermuseum in Schoonhoven. Hij zal Peter van Mierlo opvolgen als penningmeester. Jan van Zomeren werd door de ALV benoemd als voorzitter van het bestuur. Aan het eind van de ALV sprak hij woorden van dank richting Anton.

De nieuwe website en het nieuwe logo werden gepresenteerd door bestuurslid Jan Seij. Naast een heel ander uiterlijk heeft de nieuwe website ook een, alleen voor leden van de Federatie, toegankelijk deel met voorbeelddocumenten, best-practices e.d. Ook komt er een digitale nieuwsbrief.

De website gaat op 1 september live. De leden krijgen allemaal een inlognaam en wachtwoord toegestuurd door de Federatie.

Gerard Evers Onderscheiding

Na de vergadering werd de Gerard Evers Onderscheiding uitgereikt.

De Gerard Evers Onderscheiding is een tweejaarlijks onderscheiding voor een excellente vrijwilliger in de culturele sector.

De naamgever van de onderscheiding is de oprichter van de Nederlandse Federatie van Vrienden van Musea, Gerard Evers. Hij heeft om vrijwilligerswerk te stimuleren deze onderscheiding voor excellent vrijwilligerswerk in musea ingesteld. Helaas vóór de eerste uitreiking overleed hij in 1991, op 46-jarige leeftijd. De penning die bij de onderscheiding hoort is ontworpen door Pépé Grégoire.

De genomineerden waren:

Mevrouw Marja Begheyn-Huisman, voorgedragen door de Vereniging Vrienden van Museum Het Valkhof te Nijmegen (helaas niet aanwezig).
De heer Roy Flem, voorgedragen door de Vrienden van het Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers te Den helder (helaas niet aanwezig).
De heer Frans Jacobs, voorgedragen door de Vereniging Vrienden van Museum Helmond.
De heer Ger de Ree, voorgedragen door de Stichting Vrienden Nederlands Tegelmuseum.

De jury van de GEO, bestaande uit Pim Witteveen, Agnes Vugts en Dick de Cloe, heeft Frans Jacobs als winnaar verkozen. De jury vond, dat naast al het werk voor de reis- en activiteitencommissie Frans’ zijn organisatorische en inspirerende werk essentieel zijn voor de vriendenvereniging. De vereniging is daardoor een cultureel en museaal platform voor de stad en de regio, en de 450 leden zijn ambassadeurs voor het museum.

Frans ontving de penning die bij de onderscheiding hoort. De andere, aanwezige, genomineerde werd natuurlijk niet vergeten. Ger de Ree kreeg een mooie bos bloemen.

LEES HIER HET COMPLETE JURYRAPPORT

Museum Helmond

Na de uitreiking van de Gerard Evers Onderscheiding werd het stokje overgenomen door de directeur van Museum Helmond, Marianne Splint.

Zij begon met te benadrukken dat het museum een hele goede relatie heeft met de museumvrienden.

Museum Helmond is 100 jaar oud en begon met een Oudheidskamer in het kasteel, een waterburcht. In 1982 werd de oudheidskamer officieel een museum over de stadshistorie. Maar Helmond groeide hard en wilde ook een kunstcollectie. Die is er nu en gaat over de werkende mens, Helmond is een echte arbeidersstad. Sinds 1990 is er ook een hedendaagse collectie over film en fotografie.

In 2001 is de Kunsthal gebouwd, ontworpen door de Italiaanse architect Adolfo Natalini.

Museum Helmond is zeer plaatsgebonden en is geworteld in Helmond.

Op 8 maart werd de tentoonstelling over Lucas Gassel geopend. Een 16e -eeuwse landschapsschilder, zeer internationaal en met wortels in Helmond. Helaas door de lockdown moest het museum sluiten. Gelukkig kon de tentoonstelling verlengd worden waardoor we nu nog (laatste week) konden genieten van deze uitzonderlijke schilderijen en tekeningen.

En toen kwam aan het ochtendprogramma een einde. Jan van Zomeren, de nieuwe voorzitter, bedankte met name Daniël Vlugt, Ad Snels, Marianne Splint en alle medewerkers die deze dag georganiseerd hebben nogmaals voor de uitzonderlijke goede organisatie in deze bijzondere tijd van coronamaatregelen.

De lunch werd geserveerd in Kasteel Helmond, een historische locatie middenin Helmond.

Door de coronamaatregelen konden er helaas geen rondleidingen gegeven worden in de Kunsthal of het Kasteel. De deelnemers konden op eigen gelegenheid de tentoonstelling Lucas Gassel en het kasteel bezoeken.

De tentoonstelling over Lucas Gassel was groots en indrukwekkend.

Aan het eind van de middag hebben we nog genoten van een drankje en een hapje in het Kasteel. En daarna ging het huiswaarts.

Impressie van de Algemene Ledenvergadering van de NFVM op 18 mei 2019 in Musea Zutphen te Zutphen

Dankzij de uitnodiging van de Vrienden Musea Zutphen verbleven we deze dag op een bijzonder mooie locatie. Het bestuur wil dan ook zijn bijzondere dank hiervoor uitspreken, de organisatie was uitstekend.

De opkomst was iets minder dan andere jaren, 16 vriendenverenigingen werden vertegenwoordigd door 26 personen.

We werden welkom geheten door de voorzitter van Verenging Vrienden Musea Zutphen, Hans Meininger.

Musea Zutphen bestaat uit drie afzonderlijke woonhuizen. In mei 2017 is pas deze locatie betrokken in het centrum van Zutphen. De Vereniging Musea Zutphen heeft 700 leden en is pas sinds 2015 lid van de Federatie. Hans bedankt Helga en Marieke voor de organisatie van deze dag.

De vereniging doet aankopen voor het museum, ondersteunt het museum en culturele organisaties en organiseert excursies en cursussen.

De burgemeester van Zutphen, Annemiek Vermeulen, heet ons welkom. Als kunsthistorica vindt zij het werk van de Vrienden erg belangrijk. Zutphen heeft een aantal zeer interessante cultuurhistorische gebouwen en musea. Naast Musea Zutphen o.a. Museum Geelvinck, het Bolwerk, de Walburgiskerk. In de laatste vindt aankomend weekend een bijzondere uitvoering plaats van concert 3 in de reeks van “Mozart in Zutphen”.

Na de jaarvergadering hield de directeur van Musea Zutphen, Tiana Wilhelm, een inleiding over het nut van Vrienden.

Wat zou een mens zijn zonder vrienden. Een museumdirecteur krijgt de vriendenvereniging in de schoot geworpen. De omstandigheden van de musea zijn veranderd en dus moet de dialoog worden aangegaan.

In Zutphen is de vriendenrelatie veranderd na de verzelfstandiging van het museum in 2017.

Het bestuur van de vrienden heeft daar een belangrijke rol in gespeeld alsmede in fondsenwerving en cultureel ondernemerschap. In 1962 is de vriendenvereniging opgericht en zij heeft 700 leden. Uitwisseling is erg belangrijk voor de vrienden. En waarom zou het ledenaantal moeten groeien? Het activeren van bestaande leden kan ook een oplossing zijn. Cijfers liegen de waarheid en zijn relatief. Groei kan ook betekenen van kwantiteit naar kwaliteit.

Op vrienden moet je zuinig zijn!

Een tip voor de federatie: Zij zou een klankbordgroep kunnen vormen van enkele museumdirecteuren, divers samengesteld, en dat er daarmee een wisselwerking zou kunnen zijn: niet alleen voor de federatie, maar ook voor hen.

Na al deze positieve woorden konden we genieten van een heerlijke lunch in het naastgelegen museumcafé in het Hampshire-hotel. Ondertussen was het zonnetje gaan schijnen en konden we, voordat de rondleidingen begonnen, nog even genieten op het mooie terras.

We konden kiezen: of een rondleiding in het Museum Henriëtte Polak, modern-klassieke schilder- en beeldhouwkunst in Nederland, of die in het Stedelijk Museum Zutphen, geschiedenis van Zutphen en de Graafschap. We werden begeleid door twee kundige gidsen.

Na de zeer interessante rondleidingen hebben we nog genoten van een drankje en een hapje op het terras.

Het bestuur wil zijn bijzondere dank uitspreken aan mevrouw Helga van den Enk van de Vereniging Vrienden Musea Zutphen voor de uitnodiging en de bijzonder goede organisatie van deze dag.